Rijexamen halen // tips voor HSP’ers
Eindelijk kan ik zeggen dat ik, na 1,5 jaar rijden, mijn rijbewijs heb gehaald! Dit proces was een van de langst(s)lopende onzekere periodes die ik meegemaakt heb. Er leek geen eind aan te komen. Afgewezen worden na een sollicitatie is ook niet leuk, maar elke keer opnieuw examen doen, zakken en weer een smak met geld over de balk gooien is echt geen pretje. Op een gegeven moment dacht ik zelfs aan stoppen. De hoop was weg. Als ik er op terugkijk, had ik veel dingen anders gedaan. Daarom dit artikel met tips voor wie bezig is met het halen van een rijbewijs.
Voordat je begint met lezen; dit zijn mijn persoonlijke tips en ze gelden zeker niet voor iedereen. Sommige mensen hebben absoluut geen moeite met resoluut optreden, maar als je net als ik een tikkeltje hoogsensitief bent, komen deze tips misschien goed van pas.
Lees goed wat je koopt. Ik was in de veronderstelling dat ik een totaal pakket gekocht had met 40 lessen. Tijdens les 20, was ik zo relaxt, want ik dacht dat ik nog 20 lessen te gaan had. Zo ging ie wel lekker! Bleek dat ik een pakket gekocht had van 40 uur. Elke les duurde 1,5 uur, dus reken maar uit. Toegegeven; dit was echt niet handig van me, maar omdat ik deze fout maakte, geef ik je de tip toch mee!
Lessen is geen lolletje. Je hebt van die rij-instructeurs waar je uren mee kan kwekken over van alles en nog wat. De muziek staat gezellig aan in de auto. En tijdens elke les leer je elkaar steeds beter kennen. Dit is niet aan te raden. Je lest niet voor de gezelligheid, je lest omdat je je rijbewijs wilt halen. Punt. Je kunt beter een strenger persoon hebben, dan iemand waarbij de lessen veels te ontspannen zijn. Jij moet straks alleen die weg op hoor!
Als je het gevoel hebt dat je niets leert, wissel dan van instructeur. Hoe awkward het misschien ook is om te ‘breken’ met je rij-instructeur, het is het beste om te doen. Die pipo zie je later nooit meer terug. Het principe wie betaald, bepaald zou je echt moeten toepassen als je snel wilt slagen. Ik had geluk. Na twee keer zakken, belde de rijschool mij om te vragen of ik het niet erg vond om bij iemand anders te lessen, want die van mij was op vakantie en anders zou ik vertraging oplopen. Geen enkel probleem! zei ik. En ja, ik ging in mijn ontwikkeling als een speer vooruit. Ruilen van rij-instructeur scheelt niet alleen tijd, maar ook geld.
Vraag om feedback. Rij-instructeurs zeggen vaak; “Je moet gewoon vooruit blijven kijken. Goed in je binnenspiegel, buitenspiegel en over je schouder kijken. Blijf nadenken en vooruit denken.” Voor mij zijn dit open deuren. Ik werd er niet wijzer van, want ik wilde graag weten hoe IK het deed. Mijn tweede rij-instructeur gaf mij na 1 uur observatie gelijk concrete feedback. Luister Veer; ik snap hoe je rijdt, je doet het al een tijdje, maar dit moet je niet op je examen doen. Soms zei hij ook na een gekke actie van mij (lukraak inparkeren, zonder echt te kijken): Veer, dat was echt dom. Kijk, daar heb ik wat aan. Dat is lekker concreet!
Plan genoeg rijlessen tussen je examens in. Mijn eerste rij-instructeur dacht dat ik met ongeveer drie extra rijlessen, het tweede examen in kon. Tijdens het tweede examen wisselde ik in een bocht van rijstrook en ik had geeneens door wat ik deed. Kortom, ik was er volgens mij, nog helemaal niet voor klaargestoomd om weer examen te doen. Na het tweede examen, kreeg ik een nieuwe leraar en nam bij hem 3 lessen. Achteraf ook niet slim. Daarom plande ik tussen het derde en vierde examen 8 flinke lessen in. Dan maar meer betalen en er echt nog ff voor gaan!
Doe een faalangstexamen. Uiteindelijk heb ik het zonder faalangstexamen gehaald, maar achteraf had het mij misschien veel geld gescheeld als ik na mijn eerste examen gelijk een faalangstexamen had aangevraagd. Heb ik dan faalangst? Niet altijd, bij bijvoorbeeld studie-examens heb ik geen last van faalangst. Met rij-examens wel iets meer. Mijn eerste examen was namelijk een regelrechte ramp. Ik was bezeten van de zenuwen. Ik reed belachelijk, omdat ik dacht dat ik daadkrachtig moest rijden. Het feit dat je beoordeeld wordt is ook niet heel rustgevend en daarom ging ik heel anders doen. Het zweet brak me uit. Ik kon wel janken. En dat deed ik ook op het CBR. Eigenlijk niet, omdat ik het niet haalde, maar omdat ik me totaal niet mezelf voelde. Vre-se-lijk!
Rij alleen met de examinator. Bij het eerste of tweede rijexamen kan het fijn zijn om je rij-instructeur mee te nemen tijdens het examen. Hij of zij kan dan ook zien wat wel en niet goed ging en daar kun je dan later van leren. Ook voelt het wel vertrouwd om niet geheel met een vreemde in de auto te zitten. Na drie examens, was ik daar klaar mee. Je moet het toch zelfstandig doen. Je bent er klaar voor om het alleen te kunnen. Je hebt als het goed is veel geleerd tijdens de lessen en het examen is ervoor om het geleerde in de praktijk te brengen. Voor mij groeide door die keuze mijn eigen verantwoordelijkheidsgevoel en gevoel van zelfstandigheid. Ik gaf dit aan tijdens mijn laatste rijles en mijn instructeur begreep me volledig. Voel je dus niet bezwaard om dit aan te geven!
Leun niet te veel op je rij-instructeur. Ik weet niet hoe het bij jullie zit, maar ik functioneerde tijdens de rijlessen redelijk ‘normaal’. Mijn overtuiging was namelijk; er zit iemand naast me die altijd kan ingrijpen. Er kan dus niets gebeuren. Als je dit altijd bewust of onbewust denkt en je moet het ‘opeens’ alleen gaan doen, dan kom je van een koude kermis thuis. Weg zekerheid. Succes ermee! Omdat ik in mijn familie het jongste kind ben, denk ik dat ik het gewend ben om soms op anderen te leunen. Pas toen ik tijdens de laatste rijlessen echt door had; ik doe dit geheel alleen en zelfstandig, was ik er echt klaar voor. Tja, dit klinkt misschien gek voor anderen, maar zo werkte het bij mij!
Rijden is geen trucje. Rij-examen doen ook niet. Je kunt niet een half uurtje ‘hup borst vooruit’, je meest zelfverzekerde blik opzetten, een tekst uit je hoofd leren, rechtop staan en gaan met die banaan. Rijden is constant reageren, anticiperen, inspelen op situaties die gebeuren. Je kunt het niet even ‘goed’ gaan doen. Je moet de hele tijd aanpassingen doen, nadenken en handelen. Met dat inzicht kreeg ik rust in mijn hoofd en dacht; ik zie wel wat er gebeurd! Probeer het dus vooral niet anders te doen, dan je deed. Je moet juist rijden zoals je altijd deed in de lessen.
Leer het examengebied kennen. Twee dagen voor mijn vierde en laatste examen, wilde ik het CBR-gebied in mijn eigen tijd verkennen. Ookal is elk examen anders en rijd je nooit dezelfde route, de buurt leren kennen is geen overbodige luxe. Mijn vriend reed en ik gaf aan waar we heen moesten. Zoals je luchtgitaar speelt, zat ik in de auto mee te rijden en te sturen. Dit heeft zeker geholpen, want ook al ging mijn vriend zelf de fout in op de beruchte, magische rotonde in Amsterdam West, ik heb dit kunnen zien en daarvan weer geleerd.
Neem het reflectieformulier goed door. Ik weet niet wat me bezielde, maar pas voor het vierde examen las ik het reflectieformulier echt goed door. Op dit formulier moet je jezelf cijfers geven over je rijgedrag. Bijvoorbeeld of je wel genoeg rekening houdt met het verkeer om je heen, of je je aanpast aan de snelheid, of je milieuvriendelijk rijdt. Misschien was ik eerder toch niet zelfverzekerd genoeg van mijn zaak en nam ik dat formulier niet zo serieus. Een tip van mij is om dat formulier gelijk serieus te nemen. Hierdoor groeit je eigen verantwoordelijkheidsgevoel.
Neem de controle. Ookal is rij-examen doen een momentopname, zoals veel mensen zeggen, dat betekent niet dat je alles maar gewoon aan het moment moet laten afhangen. Misschien heb ik dat iets te veel gedaan. Ik weet het niet. Je moet zeker weten de controle hebben en laten zien dat je de auto en de situaties onder controle hebt. Dus momentopname of niet, keep it in control!
Slik een pilletje. Een natuurlijk pilletje, welteverstaan. Als je lichaam veel stress ervaart, gaan bepaalde vitaminen en stofjes in je lichaam verloren. Die kun je dus maar beter aanvullen voor een optimaal functioneren. Zink bijvoorbeeld kalmeert het zenuwstelsel. Ginseng en B6 verbetert de concentratie, het geheugen en de leerprestatie. En valeriaan geeft rust en ontspant. Een product die al deze stoffen bevat heet Stress Moments – Extra Sterk van Valdispert. Te koop bij de drogist. Dit is een aanrader en zeker niet erg om vaker te gebruiken. Die natuurlijke ingrediënten bestaan niet voor niets lijkt me.
Geef de hoop niet op. Ik was na drie keer zakken en €2800,00 armer echt even de moed verloren. Ik dacht: kan ik het überhaupt wel? De derde keer was ik namelijk weer gezakt op het rijden in verkeerde rijstroken. Mijn verkeersinzicht was nog niet echt optimaal. Gelukkig heb ik me daarover heen gezet en ben ik met tegenzin (dat wel) verder gegaan. Na de derde keer zakken zei mijn rij-instructeur namelijk dat hij het heel zonde zou vinden als ik er nu mee zou kappen. Hij vond zeker dat ik veilig en goed reed, alleen de puntjes moesten nog wat beter op de i gezet worden. Vooruut dan maar, met een spraarrekening die alsmaar slonk en een klein celletje hoop, pakte ik nog even 8 lessen. Waarvan de een-na-laatste rijles eindigde in mijn eerste echte huilbui op straat en de laatste les weer hartstikke goed ging. Zo zie je maar weer dat gedachtes en emoties rare dingen zijn en je deze maar niet te serieus moet nemen. Mijn laatste tip is dan ook:
Blijf positief. Ookal lijkt het uitzichtloos, het gaat je echt een keer lukken! Wat echt belangrijk is, is de controle nemen en pakken. Gewoon huppakee; own die shit! De dag voor mijn rij-examen was ik ook heel vastberaden. Mijn vriend zei nog heel lief; het is echt niet erg als je het niet haalt, waarop ik reageerde: Dankjewel, maar ik ga het halen. And so i did. Ik reed, nam het hef in eigen handen, anticipeerde, maar geen 1 moment dacht ik; doe ik het goed of doe ik het niet goed? Daar was geen ruimte voor, want ik was aan het autorijden. Simpel. Toen de rit erop zat en we naar het CBR liepen, durfde ik nog steeds niet te juichen. Want wat als er weer iets mis was? Met een stalen hoofd liep ik de examinator achterna. Onderweg naar het tafeltje dacht ik nog; so what als het een staatsexamen wordt. De wereld vergaat niet. Ik ging zitten en keek voorzichtig op toen er opeens een hand naar mij uitgestoken werd. Gefeliciteerd, zei de examinator. Ik kon het niet geloven en reageerde verbaasd, opgelucht en superblij: ECHT??? Waarop de examinator zei; Ja, dacht je van niet dan?! Tja, ik durfde niet meer te hopen eigenlijk. Bang voor weer een teleurstelling. Maar nee, dit keer was het raak! Ook zei hij niets over eventuele verbeteringen in de toekomst. Het ging gewoon goed!
Ik was en ben nog steeds zo blij als een vrolijk vogeltje en ik hoop dat jij het ook aandurft om ervoor te gaan. Hopelijk heb je wat aan deze tips en als je meer motivatie wilt, neem dan contact met me op, want ook al klinkt het cliché; je gaat het echt gewoon een keer halen. Hoe vervelend het ook kan zijn als je al een paar keer gezakt bent.
Denk ook goed na waarom je het rijbewijs wilt halen. Dit geeft weer extra motivatie, discipline en moed. Denk aan alles wat je straks kunt gaan doen als je mag auto rijden; je ouders bezoeken, roadtrippen, solliciteren naar die ene baan waar je een rijbewijs voor nodig hebt, je kinderen naar school brengen, weekendjes weg en ga zo maar door. Het is iets voor de rest van je leven, dus uiteindelijk maakt het helemaal niet uit hoe lang je erover doet om het te halen.
Voor iedereen die bezig is: Veel succes!
Manon
november 15th, 2014
Veel handige tips! Ik vond rijlessen echt verschrikkelijk. Uiteindelijk slaagde ik in 1 keer, hoe ik dat voor elkaar heb gekregen snap ik ook nog steeds niet haha. Nu vind ik het vervelende dat mijn vriend ik zelf nog geen auto hebben, maar we wonen wel al samen. Ik rijd dus echt maar heel af en toe, en dan stress ik hem altijd of ik het nog wel kan haha xD
admin
november 15th, 2014
Vet knap in 1 keer! Ja, het zal vast wel weer wennen zijn na een tijdje niet rijden, maar uiteindelijk wordt het denk ik, weer gewoon!
Marjolein
juli 24th, 2016
Ik ben laatst voor de 35e keer gezakt en zat er echt even helemaal doorheen. Ik wilde echt heel graag stoppen maar vind dat ook weer heel erg zonde.
In dit verhaal herken ik echt veel. Ik heb wat meer ‘zin’ gekregen om weer te gaan lessen en dat stomme rijbewijs op te gaan halen
Marjolein
juli 24th, 2016
De 3e keer bedoel ik haha
Door Vera
juli 24th, 2016
Haha ik dacht al, 35 is wel heel erg veel 😉 De vierde gaat het je lukken! Echt. Even volhouden en dan ben je er de rest van je leven vanaf 😀
Asha
februari 25th, 2017
Zo hee: dat doet me goed om dit te lezen. Ik neem graag een x contact op. Want het is echt een bezoeking. En ik zit er over te denken om te wisselen maar ik vind het zo moeilijk… want het is echt wel een aardige vent die mij graag wil laten slagen. Ben iets meer dan dan een jaar bezig nu…. Mooie blog trouwens 🙂
Door Vera
februari 27th, 2017
Hey Asha,
Dankjewel.
Ik zou als je het gevoel hebt dat je niet genoeg leert of beter zou kunnen maar het op de een of andere manier niet werkt met die rij-instructeur, hoe aardig hij ook is, overstappen. Je kunt je geld maar 1 keer uitgeven en rijlessen zijn zeker niet goedkoop. Je ziet hem na je rijbewijs ook nooit meer, en dan denk je achteraf; was ik maar overgestapt. Je doet het echt voor je rijbewijs en voor niks anders 🙂 Succes meid, do it!
Maaike
maart 1st, 2018
Hee Vera,
Herkenbaar.. fijn dat het je gelukt is!
Ik heb nu 20 lessen gehad en ik heb zo’n faalangst..
steeds enorm zenuwachtig en snel overprikkeld door al het verkeer.
Hoe ging jij om met overprikkeling ?
Wat ik nu doe is hardop zeggen welke handelingen ik ga verrichten zodat de instructeur me kan aanvullen, dit werkt wel.
Liefs,
Door Vera
maart 2nd, 2018
Ja dat is een goeie! Want dan houdt je je aandacht bij datgene wat belangrijk is op dat moment.
Je moet niet te veel letten op overbodige zaken. En rijlessen nemen op een tijdstip waarop je concentratie op zijn best is.
You can do it!